Vandaag deel 3 van mijn themaweek. Het Groot Dictee der Nederlandse Taal staat erom bekend dat er veel moeilijke woorden in voorkomen. Sommige van die woorden komen zelfs vaker voor. Gelukkig is daar een lijstje van gemaakt door de Volkskrant. Ik neem dat lijstje hier over.
– neervlijen (9 keer)
– minuscuul (7 keer)
– nochtans (6)
– weids (6)
– (uit)weiden (6)
– adellijk (6)
– brij (of een variatie daarop: balkenbrij, brijig; 6)
– gevlij (5)
– consciëntieus (5)
– feeëriek (4)
– etablissement (4)
Grappig genoeg zijn dit niet de moeilijkste woorden, waarschijnlijk omdat iedereen zich erop instelt dat deze woorden veel voorkomen. De meeste fouten worden gemaakt in de spelling van werkwoorden (“moet ik vind nou wel of niet met dt?”) en in het aan elkaar of los schrijven van woorden.
Het moeilijkste is het schrijven van samenstellingen met ‘er’. Is het nou “ervan afvliegen” of “ervanaf vliegen”? Het is de eerste variant. Een goede stelregel voor het schrijven van samenstellingen met het woord ‘er’ is: schrijf het bijwoord alleen vast als er geen woordgroep achteraan komt. Bijvoorbeeld: ze springt achterop of  ze springt achter op de fiets.

De moeilijkste woorden van 2012

Het dictee van 2012 liet de volgende moeilijkheden zien:
ZIJN WAAR WIJ NIET ZIJN
1. De dichter Charles Baudelaire die zonder kitschtrukendoos de schoonheid blasfemeerde door uit modder goud te destilleren, vergeleek het leven met een ziekenhuis waarin iedere patiënt coûte que coûte een ander bed opeist. Zo wenst de een het behaaglijk comfort van een vredige twee-onder-een-kapwoningwijk, de ander de kick van een no-goarea.
2. Wij willen zijn, waar wij niet zijn. Scheepsarts-dichter Slauerhoff, die alle wereldzeeën bevoer, werd godbetert een gedweeë dorpsdokter enjeremieerde dat op plattelandse achterafplaatsjes never nooit een laag-bij-de-grondse boerenkop werd gesneld.
3. Ervan uitgaande dat in een a-priorikeus ook een verlies besloten zit, wik en weeg ik mij een ons. Wat wordt het? Een armeluisleven zoalsmonniken propageren of de verrukkelijke weelde van de nouveaux riches?
4. Een megasimpel ge-sms’te mededeling of een minutieus gekalligrafeerd epistel? Zie ik zelf oorgelabelde vaarzen in halfduistere ophokstallen staan, dan verlang ik stante pede naar ruziënde orang-oetangs in een orchideeënrijk regenwoud.
5. Als ik spiksplinternieuwe suède molières of brogues moet inlopen, wil ik tegelijkertijd blootsvoets een mangrovebos in de afrotropische ecozone binnendringen. Spring-in-’t-veldleeuweriken in ruilverkavelde weiden doen mij verlangen naar de smaragdgroene valleien in Papoea waar een variëteit aan kasuarissen tussen de clangebieden weidt.
6. Deze strikt solitaire loopvogel met een basstem onder de drieëntwintig hertz wordt zelfs niet door oerwoudgeluidenervaren jagers gepercipieerd, laat staan door de sinds het indonesiseringsprogramma geëxcommuniceerde missionarissen.
7. Het extreme lokt meer dan het modale, de imperatief meer dan het ja en amen van de hofdignitaris. Dus liever hermelijn dan een livrei. Maar eenmaal geëquipeerd met een peniskoker, dan lokt de Volendammer broek. Na de Eiffeltoren de in- en intrieste metrobuis.
8. Zit ik voor een weids uitzicht mezelf te goed te doen aan de subtiel gearrangeerde amuses van een vijfgangendiner, dan wens ik me een patatje met uit de snackbar om de hoek. Deep down is het ik-besef tweeërlei: zowel burgemeester als swiebertje zijn.
Dit Dictee was van Adriaan van Dis. Het Dictee van dit jaar wordt door Freriks aangekondigd als een orthodox Kootiaanse tekst. Ik ben nu al nieuwsgierig. O, en vergeet de titel niet op te schrijven, anders heb je al gelijk één fout!