Vorig jaar werd Ingmar Heytze (1970) voor het eerst vader. In de vele doorwaakte nachten die volgden dichtte hij in alle eerlijkheid over zijn ervaringen.
Met verwondering slaat hij gade wat dit nieuwe leven teweegbrengt.
Ze slapen niet, de niet-bestaande mannen –
ze wachten op de ochtend en ze staren
in de nacht als dieren, diep begraven
onder folders, kolven, formulieren
en de koude, blauwe zerk van het heelal.

Bij een bevalling kunnen mannen alleen maar de hand van hun vrouw vasthouden en meepuffen. Tenminste, dat heb ik mij laten vertellen. Ik weet dat niet uit ervaring. Ik kan me wel indenken dat op het moment dat een kind geboren wordt, mannen zich totaal nutteloos voelen, alsof ze niet meer bestaan.
Ik kan me voorstellen dat Ingmar Heytze zich ook zo gevoeld moet hebben toen zijn dochter Elin werd geboren. Heytze uit zijn verwondering over het fenomeen nieuw leven met een enkel, zeer treffend, citaat uit Alice in Wonderland van Lewis Carroll:

Nee maar! Ik heb vaak een kat zonder grijns gezien, dacht Alice, maar een grijns zonder kat! Nog nooit in mijn leven heb ik zoiets raars gezien!

De bundel bestaat uit veertig gedichten. Precies evenveel als de duur van een zwangerschap. Het begint met de eerste echo waarin Heytze vertelt over het zien van het kloppende hartje in de buik van zijn partner. Ook vertelt hij het verhaal van de conceptie in het tweede gedicht.
Ook wordt in het gedicht Smalfilmjaren de herinnering opgehaald aan zijn eigen vader die filmpjes maakte. Filmpjes waarop zijn vader niet te zien was. Het mooie van deze herinnering is dat het mij terugbrengt naar zo’n filmpje van vroeger: vergeeld en haperend.
De tweede echo is een gedicht over hoe het kindje is gegroeid. Het gedicht eindigt met de volgende regel:

Nog twintig weken en er stapt een vader uit mijn as.

Dit is het 21e gedicht in deze bundel. Net over de helft van de bundel en net over de helft van de zwangerschap. Ik vind het mooi hoe Heytze hier speelt met het herrijzen van een phoenix (ja ik weet: feniks, maar daar doe ik niet aan, ik ben eigenwijs) uit de as van de man die ophield te bestaan.

Aan het einde van de bundel geeft Heytze een verantwoording

Hij verwijst in een aantal gedichten naar inspiratiebronnen van zijn bundel. Zo noemt hij onder meer Mustafa Stitou, Alain Teister, Gerrit Komrij en Menno Wigman.
Ik wilde eigenlijk een gedicht volledig fileren volgens de regels van de poëzie-analyse, maar daar vind ik ze te mooi voor. Het taalgebruik, simpel en alledaags zonder hoogdravendheid. Het mooiste gedicht vind ik De tweede echo, vanwege deze zin met binnenrijm (hand – passant):

[…] Ik ben een hand
in een hand, een passant die kijkt en zwijgt,
zo overbodig als een god na afloop van de zesde dag.

Het binnenrijm legt namelijk nadruk op de vluchtigheid van de man. Volgens mij is dit gedicht namelijk het sleutelgedicht van de bundel: het gaat om een man die afscheid neemt van zijn bestaan als man, van zijn bestaan als caféganger vol plannen die niet ten uitvoer werden gelegd. Een man die al in brand staat en wacht om als een vader tevoorschijn te komen.
Kortom, een echte aanrader deze dichtbundel. Hij leest makkelijk, maar laat je nadenken over de zinnen.
[bol_product_links block_id=”bol_54cab69d529c6_selected-products” products=”9200000029287553″ name=”notjustanybook” sub_id=”heytze” link_color=”EA2C4D” subtitle_color=”F98738″ pricetype_color=”590805″ price_color=”EA2C4D” deliverytime_color=”590805″ background_color=”F4F1ED” border_color=”E5D3A9″ width=”250″ cols=”1″ show_bol_logo=”undefined” show_price=”1″ show_rating=”0″ show_deliverytime=”1″ link_target=”1″ image_size=”1″ admin_preview=”1″]
Hier kun je meer recensies lezen over dit boek.
Dit is mijn zeventiende boekrecensie in het kader van ‘Een perfecte dag voor literatuur‘, georganiseerd door Cathelijne Esser van Not just any book. Ik heb dit boek gratis gekregen, maar dat heeft in geen enkel opzicht mijn mening over het boek beïnvloed. De link naar het boek is een affiliate link. Dat betekent dat ik een beetje geld krijg als jij dit boek of een ander koopt.