Het begon vanmorgen vroeg met de vraag van een vriendin op Twitter: wat is nou het verschil tussen besluiten en beslissen. Als rechtgeaarde neerlandica voel ik mij dan min of meer verplicht om daar op te reageren. Maar ook ik kwam er niet goed uit. Hoe zit het nu precies met beslissen en besluiten?
Voor mijn gevoel is er een betekenisverschil. Ik dacht: je beslist of je een trui of een t-shirt aantrekt, en je besluit om een trui aan te trekken. Dus zonder de keuze van het t-shirt erbij. Een besluit is dus iets doen of iets niet doen. Een beslissing is kiezen tussen bijvoorbeeld paardrijden en hockey.
Maar nog kwam ik er niet uit, want zo vroeg mijn vriendin: “Maar als je kiest voor ja of nee, dan beslis je toch eigenlijk ook? Je kiest dan voor het besluit.” En: “Je maakt een keuze of beslissing en je neemt een besluit. Is kiezen dan hetzelfde als beslissen?”
Toen kwam ik er helemaal niet meer uit. Ik besloot om de boeken in te duiken, wat bij mij betekent: laten we de taaladviesdienst eens raadplegen.
Wat zegt de Taaladviesdienst hierover? Beslissen en besluiten mogen door elkaar gebruikt worden:

Er is wel sprake van een accentverschil. Bij het gebruik van beslissen ligt de nadruk op het doorhakken van een knoop, zodat aan bestaande onzekerheid een einde gemaakt wordt; bij besluiten ligt het accent op na rijp beraad komen tot een keuze tussen alternatieven.
Bron

Mijn gevoel lag dus niet ver bezijden de waarheid, ik had hem alleen omgedraaid. Beslissen is dus een go-no go doen we het wel of niet gebeuren. Besluiten gaat over een keuze tussen twee of meerdere mogelijkheden. Het enige dat mijn gevoel hier niet zei, ging over het rijpe beraad bij een besluit.
En mag je dan beslissen over een besluit? Of kun je besluiten over een beslissing? Eén betekenis van beslissen op de site van de Taaladviesdienst is dat je een discussie kunt beëindigen door het nemen van een besluit. Een van de betekenissen van besluiten is na een beraadslaging tot een beslissing komen. Dat klinkt verwarrend, maar het geeft aan dat de betekenissen van besluiten en beslissen elkaar “in hoge mate overlappen”.
In het etymologisch woordenboek wordt geen verschil gemaakt tussen beslissen en besluiten. Beide woorden komen van het middelnederlandse sliten, dat verscheuren, slijten of beslissen betekent. Het verschil in betekenis was er dus nog niet. Sliten komt weer van het oudsaksische slitan dat splijten betekent. Het accentverschil moet dan dus na de middeleeuwen zijn ontstaan. Daar geeft mijn eigen etymologisch woordenboek geen uitsluitsel over.
De politiek in Nederland heb ik eigenlijk nog nooit beslissingen horen nemen. Zij nemen mijns inziens vaak besluiten. Is dit omdat zij misschien ook onbewust het verschil horen tussen beslissen en besluiten? Misschien klinkt beslissen wel te snel voor het werk dat ze doen.