November lijkt een ideale maand voor weerspreuken. Vooral Sint Maarten is goed bedeeld in het volksgeloof. De reden waarom deze heilige zoveel genoemd wordt, is omdat deze dag een zogenaamde lotdag is.

November is de maand waarin ik jarig ben. Ik heb altijd een zwak gehad voor deze maand, met al zijn rare weersituaties. Soms is het warm, soms is het koud. Het stormt, het regent, de zon schijnt en de bomen kleuren bruin, rood, geel en goud. De maand zit vol variatie: in natuur en weer. Ik mag dat wel.

Elf november is de dag…

• Is het donkere lucht op St. Martijn, zo zal het een zachte winter zijn, maar is dag van St. Martijn helder, de vorst dringt door tot menig kelder.
• Als het nevelig is met St. Martijn, dan zal de winter niet koud zijn, maar heeft de Sint een witte baard, dan blijft ons sneeuw noch ijs gespaard.
• Al moet St. Maarten een mantel dragen, hij moet toch wandelen in zomerse dagen.
• Donkere St. Maarten, lichte Kerstmis.
• De Misse van St. Maarten, brengt ons de winter in ‘t herte.
• Als het blad niet valt voor St. Martijn, zal ‘t een strenge winter zijn.
• Staat met St. Maarten op ‘t ijs de gans, zo houdt ze Kerstmis in ‘t water een dans.
• Is om St. Maarten nog loof aan de bomen, zo moogt ge van een strenge winter dromen.
• Als op St. Maarten de ganzen op het ijs staan, moeten ze Kerstmis door het slijk gaan.
• Blad aan de bomen met St. Martijn, dan zal het een strenge winter zijn.
• Nevels in de St. Maartensnacht, maken de winter kort en zacht.
• Na het feest van St. Maarten, krijgt de winter schone kaarten.
• Wolken op St. Maarten, geven een onbestendige winter aan.
• St. Martinus warmte en regen, brengt het zaad geen grote zegen.
• St. Maarten zet zich met veel dank, bij het haardvuur op de bank.

Alle spreuken komen van het weerinstituut Meteo Maarssen.

Martinus van Tours

De heilige Martinus van Tours (± 316 na Chr. – 397 na Chr.) deelde zijn mantel met een bedelaar die bij de poort van de Franse stad Amiens zat. Dit verhaal is bekend. Minder bekend misschien, is dat hij op 19-jarige leeftijd een duiveluitdrijver werd en vervolgens in 371 na Christus ook nog bisschop van Tours, hoewel hij zich niet waardig voelde om die functie uit te voeren. Maarten had zich verstopt in een ganzenhok, maar toen zijn fans hem gingen zoeken, maakten de ganzen zoveel herrie dat hij werd ontdekt. Hij werd op 11 november begraven. Dit is ook de dag geworden dat de oogst binnengehaald moest zijn, dat het vee op stal gezet moest worden en dat de ganzen geslacht moesten zijn. Vandaar ook dat november de slachtmaand is.
Sint Maarten is een zogenaamde merkeldag. Dat is een dag die volgens het volksgeloof belangrijk is voor de weersvoorspellingen. Het weer op een merkeldag is bepalend voor de rest van de periode. Laten we eens kijken of ze kloppen.
Het weer op Sint Maarten 2016 was koud en droog. De bijbehorende spreuk: 

Is het donkere lucht op St. Martijn, zo zal het een zachte winter zijn, maar is dag van St. Martijn helder, de vorst dringt door tot menig kelder.

We zullen het zien. Sint Maarten voorspelt een strenge winter.
Iedere dinsdag geeft Carel de Mari op zijn blog een woord op waarmee je een spreekwoord kunt bespreken. Iedereen kan altijd meedoen. Hoe? Mag je zelf weten. Je kunt een verhaal schrijven waarin het spreekwoord een rol speelt, je kunt in de etymologie duiken en de oorsprong van het gezegde verklaren, et cetera. Plaats een link onder het blog van Carel en lees daar ook de andere bijdragen.