Het was werken als een molenpaard om uit te zoeken waar het spreekwoord vandaan komt dat ik vandaag wil bespreken. Maar het leuke is dat ook ik weer een stukje wijzer ben geworden. Ik heb me kortom het apelazarus gewerkt om dit spreekwoord te plaatsen.

Je het apelazarus werken betekent dat je keihard werkt om iets voor elkaar te krijgen. Zo heb ik mij vandaag het apelazarus gewerkt bij de huiswerkbegeleiding om een leerling uit te leggen hoe zij van een kwart A4 een heel A4 kan maken voor een opdracht over Aardrijkskunde.
Apelazarus vind ik een mooi woord. Ape is hierbij een versterkend voorvoegsel, net zoals bere- of reuze. In combinatie met lazarus betekent het heel erg of heel hard. Het woordenboek der Nederlandse Taal (WNT) noemt ook nog apezuur en apetering als synoniem van apelazarus. En je kunt iemand zelfs het apelazarus wensen: word melaatsch, aldus het WNT.

De herkomst van je het apelazarus werken is onzeker

Wel is duidelijk dat de met zweren overdekte bedelaar Lazarus uit het Nieuwe Testament (Lucas 16:20) er iets mee te maken kan hebben. De bedelaar Lazarus lag voor de poort van een rijke man die iedere dag feestvierde. Hij hoopte dat er iets overbleef van het eten, maar dat gebeurde niet. Toen Lazarus stierf, werd hij opgenomen in de hemel. De rijke man stierf uiteindelijk ook en kwam in het vagevuur terecht. Hij vroeg toen hulp aan Lazarus, maar Abraham, aan wiens zijde hij zat, weigerde. De rijke man had zijn goede tijden al gehad. Nu mocht Lazarus rusten.
Wat Lazarus nu met hard werken te maken heeft, begrijp ik niet. Misschien is bedelen hard werken?
Misschien gaat het om de andere Lazarus, de broer van Martha en Maria die opstond uit de dood. Hij reisde daarna door de toen bekende landen om het geloof te verspreiden. Dat lijkt me ook hard werken.
Iedere dinsdag geeft Carel de Mari op zijn blog een woord op waarmee je een spreekwoord kunt bespreken. Iedereen kan altijd meedoen. Hoe? Mag je zelf weten. Je kunt een verhaal schrijven waarin het spreekwoord een rol speelt, je kunt in de etymologie duiken en de oorsprong van het gezegde verklaren, et cetera. Plaats een link onder het blog van Carel en lees daar ook de andere bijdragen.