Het internet liet mij vandaag hopeloos in de steek bij het zoeken naar spreekwoorden met het woord toekomst. Mijn kennis van spreekwoorden is groot, maar ik ken er maar een: dat is toekomstmuziek. Saai spreekwoord vind ik. Dus we pakken de oude vertrouwde papieren naslagwerken er maar weer bij.

En dan blijkt dat dit spreekwoord volgens Van Dale een leenvertaling is uit het Duits, namelijk Zukunfstmusik. En ik vind het ineens interessant. Want betekent het in het Duits net als in het Nederlands dat je mooie maar irreële plannen hebt die je waarschijnlijk niet gaat verwezenlijken?
Ik zoek verder en ik kom terecht bij de Etymologiebank. Dit is een website die de herkomst van woorden verklaart. Het woord toekomstmuziek is afgeleid van een muziekstuk van Richard Wagner uit 1850: Das Kunstwerk der Zukunft.

Essay van de toekomst

Niet alleen is het werk een opera, maar ook een essay dat Wagner schreef en publiceerde in 1849. Het essay gaat over Wagners visie op kunst in het algemeen en muziek in het bijzonder. Ik begrijp bijzonder weinig van de inhoud zoals die op Wikipedia geschreven staat (Engels), maar voel je vrij om het te lezen en het me uit te leggen.
Overigens zou onze toekomstmuziek best wel eens een afgeleide kunnen zijn van Wagners andere essay dat hij schreef in 1860: Zukunftsmusik.
Wie het weet mag het zeggen. Omdat ik de essays niet heb gelezen, weet ik ook niet zeker of de betekenis (irreële plannen die naar alle waarschijnlijkheid niet zullen worden uitgevoerd) is terug te herleiden naar deze essays. Ik hoop dat iemand mij wijzer maakt in dezen.
Iedere dinsdag geeft Carel de Mari op zijn blog een woord op waarmee je een spreekwoord kunt bespreken. Iedereen kan altijd meedoen. Hoe? Mag je zelf weten. Je kunt een verhaal schrijven waarin het spreekwoord een rol speelt, je kunt in de etymologie duiken en de oorsprong van het gezegde verklaren, et cetera. Plaats een link onder het blog van Carel en lees daar ook de andere bijdragen.