Deze keer is het woord dat Carel heeft uitgezocht, het woord blazen.
En toen vond ik een prachtig maar luguber spreekwoord: de kraaienmars blazen. Het betekent doodgaan. Maar wat hebben kraaien dan met doodgaan te maken? Dat ga ik uitzoeken!
Zoeken op kraaienmars blazen en herkomst levert een leuke ontdekking op. In het Grieks wordt een zelfde soort spreekwoord gebruikt, maar dan met raven: Es korakas! Dat betekent: Loop naar de raven!
Een ander idee dat ik kreeg door verder te lezen, was de kleur zwart. Kraaien zijn zwart en omdat dit de kleur van de rouw is, doet hun verenkleed denken aan het zwart van de rouwenden. De kraai is in de symboliek verwant met de raaf. Hij staat onder meer symbool voor kennis, vaardigheid en sluwheid.
In de Griekse mythologie had Apollo een minnares, Koronis. Hij liet haar bewaken door een witte kraai of raaf. Het dier kon echter niet verhinderen dat het meisje ervandoor ging met een Arcadische prins. Apollo was woest: hij vervloekte de kraai, maakte de veren van het dier zwart en doodde de ontrouwe Koronis met een van zijn pijlen.
Doodbidders blazen kraaienmars
Doodbidders waren in de Middeleeuwen de mensen die langs de deuren gingen om te vertellen dat iemand was overleden. De spotnaam van deze mensen was kraai, omdat zij doorgaans in het zwart gekleed waren. Vanuit deze doodaanzeggers zijn de latere begrafenisondernemers ontstaan: ze gingen steeds meer regelen voor de nabestaanden.
Een mars blazen betekent de aftocht blazen
In het leger werd de aftocht geblazen als de slag verloren was. Vaak met achterlating van de doden. Het trompetgeschal kondigde aan dat men wegging, in dit geval dus voorgoed. Mars komt van het Franse werkwoord marcher, dat gaan of gaan lopen betekent. Denk ook eens aan de uitroep tegen kinderen: “Mars!” waarmee toch voornamelijk wordt bedoeld schiet op of maak dat je wegkomt!
André Manuel heeft een prachtig lied gemaakt, getiteld Kraaien, waarin hij zingt over hoe hij zijn begrafenis zou willen hebben.
Opvallend is dat hij zingt over grijze mussen. Een andere spreekwoord met dezelfde betekenis is naar den musschenhemel gaan.
Iedere dinsdag geeft Carel de Mari op zijn blog een woord op waarmee je een spreekwoord kunt bespreken. Iedereen kan altijd meedoen. Hoe? Mag je zelf weten. Je kunt een verhaal schrijven waarin het spreekwoord een rol speelt, je kunt in de etymologie duiken en de oorsprong van het gezegde verklaren, et cetera. Plaats een link onder het blog van Carel en lees daar ook de andere bijdragen.
