Jan ten Compe, 1750
Vechten tegen de bierkaai betekent dat je iets probeert dat eigenlijk onmogelijk is. Je gaat een gevecht aan dat bij voorbaat al zinloos is. Dit spreekwoord komt van origine uit Amsterdam.
Het woord bierkaai is afgeleid van de Bierkade in onze hoofdstad. Volgens Onze Taal woonden daar echte vechtersbazen. Als je daartegen wilde vechten, dan moest je van goede huize komen. Deze mannen waren zo goed dat je de strijd al verloren had nog voor je hem begon.
De Bierkaai kon je vinden bij de Oude Kerk
Nu niet meer, want de Bierkade is opgegaan in de Oudezijds Voorburgwal. De mensen die aan deze straat woonden, waren erg sterk. Zij sjouwden de hele dag met biervaten die gelost moesten worden. Kaai is namelijk een ouder woord voor kade. Vergelijk het maar met het Franse quai of het Engelse quay.
Vechten voor de lol
In Amsterdam was de import van bier al sinds de Middeleeuwen erg belangrijk. Het meeste bier kwam vanuit Duitsland de Amsterdamse haven binnen en werd gelost bij de Bierkade. Zoals gezegd sjouwden de arbeiders de hele dag met die vaten en daar werden ze erg sterk van.
Omdat er weinig volksvermaak was, vochten de mannen en jongens uit verschillende buurten tegen elkaar. Dat noemden ze hoopvechten. Dit was hèt belangrijkste vermaak voor de lagere klassen. De autoriteiten waren het hier natuurlijk niet mee eens, maar konden er weinig tegen doen: pas tegen het einde van de 18e, begin 19e eeuw kwam er een einde aan het hoopvechten.
Verschillende buurten in Amsterdam deden mee aan het hoopvechten: Jan ter Gouw schreef er in 1871 over en noemde er enkele. De wijken die hij noemde, waren de Ridder- en Jonkerstraten, de Jodenhoek en dus ook de Bierkaai.
Dus als je moest vechten tegen de bierkaai dan was je waarschijnlijk niet blij. Die gasten waren zo sterk, dat ze bijna onoverwinnelijk waren.
