#WOT deel 49: intertekstualiteit
intertekstualiteit (v.), fundamentele verwevenheid van (literaire) teksten.
Wat een moeilijke omschrijving voor zoiets moois. Intertekstualiteit is simpel gezegd het al dan niet subtiel verwijzen van een tekst naar een andere tekst die al eerder gepubliceerd is en die belletjes doet rinkelen als je het stukje herkent.
De intertekstualiteit van het woord labyrint
Op dit moment ben ik Het labyrint van Sigge Eklund aan het lezen. Deze titel is niet origineel. Er zijn zoveel boeken met een titel waarin het woord ‘labyrint’ voorkomt. Tel je even mee? 159 Nederlandstalige boeken, 602 Engelse boeken en 78 Nederlandstalige boeken met het woord ‘doolhof’, dat een synoniem is van labyrint.
Maar we hadden het over intertekstualiteit. Bij een labyrint denk ik altijd direct aan het labyrint van Theseus. Hij was een Griekse man die heel slim was. Op zijn achttiende vertrok onze held naar Athene. Omdat de stadstaat Athene een oorlog had verloren van koning Minos, die zetelde op het eiland Kreta, moest de stad ieder jaar een prijs betalen. Zeven sterke jongens en zeven meisjes moesten ieder jaar worden geofferd aan de minotaurus. Deze half man, half stier was een kind van Minos’ vrouw die met een stier had geslapen.
Koning Minos had het gedrocht in een labyrint opgesloten en om het beest tevreden te houden werden dus ieder jaar veertien jongens en meisjes geofferd. Theseus offerde zich op en ging mee. Op het eiland aangekomen, zag Ariadne, de dochter van Minos, de jongeman en werd natuurlijk onmiddellijk verliefd op hem. Om hem te redden, verstopte ze een zwaard aan het begin van het doolhof en ook stopte ze hem een stuk touw toe dat hem de weg terug zou laten zien als hij de Minotaurus had gedood. In ruil moet Theseus beloven dat hij haar meeneemt naar Athene.
Natuurlijk lukt het Theseus, hij is tenslotte de held in dit verhaal. Hij vlucht daarna van het eiland weg en neemt Ariadne mee. Op het eiland Naxos vieren de jongeren zeven dagen feest. Theseus belooft Ariadne de hemel, maar vertrekt de volgende ochtend in alle vroegte. Zonder haar. Zij blijft radeloos op het strand achter, waar de god Dionysos haar vindt en tot vrouw neemt.
Ik heb nog geen idee wat dit verhaal te maken heeft met het boek van Sigge Eklund. Dat hoop ik voor maandag uit te vinden. Maar ik vind het een mooi staaltje intertekstualiteit, alhoewel niet erg origineel.
Bij de #WoT schrijven bloggers over een woord. Elke donderdag verschijnt een nieuw woord waarover je kunt bloggen. Deelname is geheel vrijblijvend. Plaats een reactie onder het bericht Hendrik-Jan waarin je het linkje plaatst naar je blog.
De #WoT is opgezet door Karin Ramaker en daarna door Irene van Putten overgenomen. Vanaf september 2014 houdt Hendrik-Jan de Wit het stokje in zijn hand.
Meer weten of vragen?
Ben je geïnteresseerd geraakt door dit blog? Stuur me een berichtje en help je verder!
1 Reactie
Trackbacks/Pingbacks
- Martha Pelkman (@drspee) - #WOT deel 49: intertekstualiteit http://t.co/NjzBpSc88n ik mag mijn literaire stokpaardje weer berijden 😀
- Hendrik-Jan de Wit (@hjwdewit) - Morgen lezen we op #eenperfectedagvoorliteratuur Het labyrint van Sigge Eklund. @drspee heeft voorproefje http://t.co/Uxbqulv7C2 #wot
- Review: Het labyrint van Sigge Eklund - Tekstbureau DrsPee - […] Als je mijn mening wil weten over boeken die in de titel het woord labyrint hebben, kijk dan even hier. […]
- #50books vraag 20: notities maken » Tekstbureau DrsPee - […] mijn review (ik vouw geen hoekjes van bladzijden om, grr) en zoek ik verbanden binnen en buiten (intertekstualiteit) het…
In Nijmegen is op de Waalkade een mooi stromend Labyrinth aangebracht.
Daarvoor kende ik de mythen van een doolhof nog niet.
Mooi blog.
Vriendelijke groet,