Deze week de 41e vraag van Peters #50books-project: Is het korte verhaal meer of minder dan een ingekorte roman? Om daar een beetje zinnig antwoord op te geven is het misschien handig om de definities van het korte verhaal, de novelle en de roman hier neer te zetten.

De novelle, de roman en het korte verhaal

bron
Tijdens mijn studie leerde ik dat een novelle maximaal 90 bladzijden zou hebben. De novelle houdt dus het midden tussen de roman en het korte verhaal. Er wordt wel gezegd dat een roman zo’n 40.000 woorden zou moeten bevatten. Ik houd het zelf liever op zo’n minimum van 120 bladzijden. Het korte verhaal kan variëren van ongeveer een A4-tje tot een paar bladzijden.
Ik weet niet of hier consensus over bestaat. Het kan allemaal weer anders zijn dan ik het ooit geleerd heb. Maar voor nu houd ik gewoon even deze indeling aan. Dat vind ik het makkelijkste.

Ik heb verschillende korte verhalen gelezen

Die hadden veel spanning in zich. Het is waar dat de personages in het verhaal niet uitgediept werden, maar deze werden dan zo treffend neergezet, dat je meteen wist wat voor vlees je in de kuip had. Zo herinner ik mij een kort verhaal van Couperus, de binocle (pdf), waarin een man met hoogtevrees naar het theater gaat en plaatsneemt op het balkon met alle gevolgen van dien.
Een ander verhaal dat ik mij herinner is een kort verhaal van Stig Dogerman – ik ben niet helemaal zeker van de naam – dat de onheilspellende titel Een kind doden draagt. Je weet aan het begin van het verhaal dat er een kind doodgaat. Je weet ook precies wie het doet. En hoe dichter je als lezer bij het doden van het kind komt, hoe liever je wil dat het niet gebeurt. En iedere keer dat ik het verhaal opnieuw lees, bekruipt mij dit gevoel: “stop, ga niet verder!”
Dit zijn korte verhalen die je bijblijven. Alles zit erin: personages, spanningsopbouw, een begin, een middenstuk en een einde.  Korte verhalen zijn echter moeilijker om te schrijven dan romans. In een roman heb je meer tijd om de spanning op te bouwen, kun je meer verhaallijnen verweven en de personages verder uitdiepen.
Een kort verhaal geeft minder tijd om al deze zaken goed te regelen. Dus de schrijver zal heel treffend moeten zijn in zijn karakterbeschrijving en plot. Het aantal woorden, beduidend minder dan 40.000, is niet toereikend om lang van stof te kunnen zijn.
Terug naar de vraag: is het korte verhaal meer of minder dan een ingekorte roman? Mijn antwoord is: beide. Het is meer dan een ingekorte roman. In een korter stuk tekst moet een verhaal ingeleid, opgebouwd en afgemaakt worden. Het is een zeer geconcentreerde roman.
En het is minder dan een ingekorte roman. Het aantal bladzijden is minder waardoor personages niet uitgediept kunnen worden of een ontwikkeling in hun karakter door kunnen maken en er slechts één verhaallijn mogelijk is.