De gedichtsoorten die ik hiervoor behandelde waren gedichten met een afwijkende vorm van een verhaal. Een verhaal loopt van het begin van de bladzijde tot het einde. De marges aan de zijkant zijn smal. Bij gedichten zijn er bredere marges aan de zijkanten van de bladzijde en niet de hele bladzijde wordt gebruikt. Soms staan er slechts een paar woordjes op een bladzijde. De indeling van een bladzijde noemen we de bladspiegel. Nu is er een bijzondere vorm van gedichten die de bladzijde op een bijzondere manier invullen: beeldgedichten, ook wel visuele poëzie.

Beeldgedichten moet je lezen én bekijken

De dichter heeft namelijk niet alleen aandacht besteed aan de tekst, maar ook aan de vorm van gedicht. Denk bijvoorbeeld eens aan Huldegedicht aan Singer van Paul van Ostaijen. De tekst gaat van de ene kant van de bladzijde naar de andere kant. Net als een echte naaimachine. Ook het ritme van het gedicht doet denken aan een naaimachine.
Andere voorbeelden zijn Zeppelin, ook van Van Ostaijen:
Uitleg bij het gedicht Zeppelin. De zeppelin stijgt op vanuit het centrum van London (beata insula betekent mooi eiland) en de dagbladen staan er vol mee.
Een ander gedicht is van Christian Morgenstern, Die Trichter:

Zwei Trichter wandeln durch die Nacht.
fliesst weisses Mondlicht
still und heiter
auf ihren
Waldweg
u.s.
w.

Je ziet ook hier dat het gedicht in de vorm van een trechter is opgeschreven. Je zou zelfs kunnen denken dat het maanlicht door die twee trechters het pad voor hen verlicht.

Het laatste beeldgedicht dat ik wil laten zien is er een van Guillaume Apollinaire, pseudoniem van Guillelmus Albert Vladimir Alexandre Apollinaris de Kostrowitzki. Ik snap wel waarom deze Franse dichter een alias heeft aangenomen.

De tekst van het Calligramme luidt als volgt:

Salut monde dont je suis la langue éloquente que sa bouche. O Paris tire et tirera toujours aux allemands.

Vertaling (denk ik): Hallo wereld, Ik ben een welbespraaktere taal dan die uit zijn mond. O Parijs trekt en blijft altijd trekken aan de Duitsers.

Ik vermoed dat dit gedicht te maken heeft met de Eerste Wereldoorlog. Wellicht vanwege de Duitse bezetting van Parijs toentertijd.

De meeste beeldgedichten zijn dadaïstisch

Dada was een stroming in de jaren twintig van de vorige eeuw. De mensen die zich tot deze stroming rekenden, wilden met de heersende literatuuropvattingen breken. Ze waren vooral bezig om op een nieuwe manier naar tekst te kijken, vooral naar hoe de tekst opnieuw vormgegeven kon worden. Daaruit ontwikkelden zich de beeldgedichten.