“Schat, ik ga even een pakje sigaretten halen,” zei hij. “Maar je rookt toch niet?” vroeg ik. “Nee,” zei hij, “Maar hoe moet ik anders zeggen dat ik bij je weg ga?” De deur sloeg dicht. Daar ging hij: op Keulse reis.

Mij gelukkig niet overkomen. Kan ook niet. Ik heb nooit samengewoond. Maar ik moest iets hebben om het spreekwoord te introduceren. Een Keulse reis doen, betekent dat je heel lang wegblijft.
Keulen is overigens een stad die heel vaak voorkomt in Nederlandse spreekwoorden en gezegden:

• Een Keulse reis doen (lang wegblijven);
• Het in Keulen horen donderen (verbaasd zijn);
• Aken en Keulen zijn niet in één dag gebouwd (je moet geduld hebben);
• Op dat mes kun je naar Keulen rijden (het mes is bot).

Een Keulse reis doen

Lang wegblijven dus. Maar hoe kan het dan dat Keulen zo vaak wordt geassocieerd met een lange reis of een ver oord?
Vroeger was het natuurlijk zo dat er nog geen vliegtuigen, auto’s of andere snelle vervoermiddelen waren. In Nederland was Keulen dus best ver weg. In Duitsland en Engeland bijvoorbeeld wordt Rome gebruikt om een plek aan te duiden die ver weg was. Denk bijvoorbeeld aan het Engelse Rome wasn’t built in a day en het Duitse spreekwoord Rom wurde nicht an einem Tag gebaut.
Keulen, Aken, Rome: allemaal steden die staan voor een willekeurige, oude plaats die ver weg is. Een reis naar Keulen, Rome of Aken is dus een lange reis maken of heel lang wegblijven.
Iedere dinsdag geeft Carel de Mari op zijn blog een woord op waarmee je een spreekwoord kunt bespreken. Iedereen kan altijd meedoen. Hoe? Mag je zelf weten. Je kunt een verhaal schrijven waarin het spreekwoord een rol speelt, je kunt in de etymologie duiken en de oorsprong van het gezegde verklaren, et cetera. Plaats een link onder het blog van Carel en lees daar ook de andere bijdragen.